"Η πιο αλάνθαστη μέθοδος για να μάθεις να γράφεις είναι να διαβάζεις"

Του Κώστα Αγοραστού

Πρωτοεμφανίστηκε το 2006 στη συλλογή "Με τον Βιζυηνό αλλά και χωρίς αυτόν" (εκδ. Πατάκη) αποσπώντας το πρώτο βραβείο με το διήγημά της Schlaf Sick. Το πρώτο της βιβλίο "Άσπρο Σκοτάδι" (εκδ. Πατάκη) είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα συλλογή διηγημάτων. Γραφή με έντονη μουσικότητα και ιδιαίτερο ρυθμό, τα κείμενα της Σπηλιωτοπούλου ξεχωρίζουν για την ήρεμη δύναμη που αποπνέουν. 

 

Αν σας ζητούσε κάποιος να συστηθείτε, ως προς τη γραφή σας, τι θα του λέγατε;

Θα του έλεγα πως έχω 17 σκοτεινές, καθημερινές αλλά όχι απαραίτητα, σχετικά παράξενες, μικρές ιστορίες με γλώσσα απλή και εξομολογητική διάθεση. Ή αλλιώς μία συλλογή διηγημάτων με 17 ιστορίες.

Γιατί διηγήματα και όχι μυθιστόρημα για πρώτο βήμα;

Για τα μάτια ενός ερασιτέχνη συγγραφέα, το διήγημα μοιάζει πιο εύκολο. Κάτι που μπορείς να χειριστείς. Να το κοιτάξεις από ψηλά ή από μακριά, να το φανταστείς τελειωμένο, να το δώσεις να το διαβάσουν και να περιμένεις με αγωνία ένα βλέμμα ή ένα νεύμα. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, μπορείς να ξέρεις πάνω κάτω γιατί το έγραψες και τι θέλεις να πεις. Και όταν πρωτοξεκινάς, μάλλον χρειάζεσαι αυτή τη βεβαιότητα. Από την άλλη όμως, και για αυτό είπα μοιάζει, λένε πως το διήγημα είναι πιο απαιτητικό. Ακόμα και μία λάθος λέξη μπορεί να το καταστρέψει. Όμως, όπως σε όλες τις επιλογές, κάτι κερδίζεις, κάτι χάνεις.

Εντοπίστε μου μια αρετή των διηγημάτων σας και ένα μειονέκτημα.

Θα μπορούσα να πω πως είναι «σφιχτά». Με την έννοια ότι δεν πολυλογούν, δεν κάνουν παρακάμψεις, μένουν αφοσιωμένα στο στόχο τους. Καταθλιπτικά; Φιλόδοξα; Ακαταλαβίστικα;

Πώς σας προέκυψαν οι ιστορίες του βιβλίου;

Κάποιες τις έκανα να μου προκύψουν, τις έψαχνα, τις ήθελα. Οπότε σκέφτηκα, ξανασκέφτηκα, έγραψα, έσβησα, απέρριψα και προχώρησα. Κάποιες ήρθαν από μόνες τους. Περπατώντας στο δρόμο, περιμένοντας μέσα σε ένα αυτοκίνητο, κολυμπώντας σε κάποια θάλασσα. Μάλλον είναι αυτή η γνωστή ιστορία «Α! να μια ωραία ιδέα για διήγημα».

Έχετε κάποια ιστορία που αγαπάτε ιδιαίτερα και γιατί;

Σίγουρα υπάρχουν κάποιες που ξεχωρίζω. Αν έπρεπε να διαλέξω μία –και το λέω με αρκετές τύψεις–, ίσως να αγαπώ ιδιαίτερα το «Έλενα σκέτο». Γιατί; Γιατί είναι πολύ πιθανό μέσα σ’ αυτό το αλλόκοτο, μη ρεαλιστικό περιβάλλον με ήρωες που απέχουν της πραγματικότητας, να κατάφερα να καμουφλάρω δικές μου αγαπημένες αναμνήσεις. Γιατί μ’ αρέσει η επάναληψη, η έμφαση και η κυκλική ροή. Γιατί αγαπώ ιδιαίτερα τον τίτλο του.

Γράφατε χρόνια τα διηγήματα;

Δυόμισι. Πιθανότατα να μην ακούγονται πολλά, αλλά σε έναν άνθρωπο ανυπόμονο και ενθουσιασμένο, φάνηκαν αρκετά.

Είστε και εσείς ένα από τα «παιδιά των σεμιναρίων δημιουργικής γραφής». Πόσο δημιουργικά ήταν για εσάς αυτά τα μαθήματα;

Πολύ, από πολλές απόψεις. Ήταν μία ενδιαφέρουσα εμπειρία με ένα σημαντικό για μένα αποτέλεσμα. Η φράση «θέλω να γράψω» έγινε «γράφω». Επίσης, απέκτησα την πολυτέλεια να συνδιαλέγομαι με ανθρώπους που μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος. Γεγονός εξαιρετικής σημασίας αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του πως η συγγραφή είναι από τη φύση της μοναχική διαδικασία.

Μαθαίνει κανείς να γράφει ή απλώς του αποκαλύπτεται το χάρισμά του;

Νομίζω ότι η πιο αλάνθαστη μέθοδος για να μάθεις να γράφεις είναι να διαβάζεις, να διαβάζεις όσο πιο πολύ μπορείς. Έπειτα φαντάζομαι ότι μαθαίνεις μαθαίνοντας τον εαυτό σου, τις σκέψεις σου, τη γραφή σου, τα λάθη σου, τα όριά σου.

Η γραφή σας έχει μουσικότητα, ένα ρυθμό ιδιαίτερο. Έγινε συνειδητά αυτό ή προέκυψε μέσα από τα θέματα των ιστοριών;

Προέκυψε, αλλά όχι απαραίτητα από τα θέματα των ιστοριών. Μάλλον από μία ασυνείδητη ανάγκη για αρμονία, για αισθητική ομορφιά. Οι λέξεις δεν έχουν μόνο νόημα, έχουν και ήχο ή αλλιώς οι ωραίες ιστορίες, καλύτερα να λέγονται ωραία. Χρειάζεται όμως προσοχή γιατί ο ρυθμός προχωράει και μόνος του και πολλές φορές μπορεί να σε οδηγήσει κάπου που δεν θέλεις να πας. Και εκεί η ευθύνη της επιστροφής είναι όλη δική σου.

Ποιο θα είναι το επόμενό σας βήμα;

Πολλές σκέψεις και επιθυμίες που μπλέκονται πολλές φορές η μία μέσα στην άλλη και που φαντάζομαι και ελπίζω πως κάποια στιγμή θα ξεμπλεχτούν. Δεν ήμουν πολύ σαφής;

http://www.bookpress.gr/