Υπέρ της ενιαίας τιμής του βιβλίου τάσσονται αναγνώστες και φορείς

Εκπρόσωποι φορέων του βιβλίου και αναγνώστες, πιστεύουν ότι η απελευθέρωση της τιμής θα οδηγήσει στην υποβάθμιση των βιβλίων και στο κλείσιμο των μικρών βιβλιοπωλείων.

Ο διάλογος που έχει ξεκινήσει με αφορμή την πρόταση για κατάργηση της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου, σε συνδυασμό με τις νέες τάσεις που εμφανίζονται στον χώρο (αγορές από το ίντερνετ και τα ηλεκτρονικά βιβλία) θέτουν τις βάσεις για μια νέα προσέγγιση του ζητήματος.

«Είμαστε σίγουρα αρνητικοί προς το ενδεχόμενο κατάργησης του νόμου για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου γιατί θα φέρει πολλές αρνητικές συνέπειες για τους εκδότες, τους βιβλιοπώλες, τους αναγνώστες και την ποιότητα του ελληνικού βιβλίου. Η απελευθέρωση των τιμών οδηγεί τα μικρά βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους σε κλείσιμο. Αυτό συμβαίνει στην Αμερική και στις αγγλοσαξονικές χώρες, όπου δεν υπάρχει ενιαία τιμή. Η κατάργηση της ενιαίας τιμής θα έχει ως αποτέλεσμα το μονοπώλιο, τη μείωση της παραγωγής ποιοτικών βιβλίων και την αύξηση της τιμής τους. Οι εκδοτικοί οίκοι και τα βιβλιοπωλεία θα κινούνται με άξονα το κέρδος και για θα επιδιώκουν τα μπεστ σέλερς με σκοπό το γρήγορο κέρδος και το επιστημονικό βιβλίο θα πάψει να υπάρχει. Το βιβλίο είναι και πρέπει να παραμείνει πολιτιστικό προϊόν» δηλώνει στο Αθηναϊκό Πρακιορείο ο Νίκος Σταθάτος, πρόεδρος της Πανελληνίας Ομοσπονδίας Ελλήνων Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ).

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Χάρης Ψυχογιός, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοπωλών (ΕΝΕΛΒΙ). «Είμαστε σίγουρα υπέρ της διατήρησης της ενιαίας τιμής, κυρίως για τον λόγο ότι τηρεί μια ισορροπία μεταξύ αναγνωστών, συγγραφέων, βιβλιοπωλών και εκδοτών. Πολλοί προσπαθούν να πείσουν το αγοραστικό κοινό και τους αναγνώστες πως με την κατάργηση της ενιαίας τιμής, θα επιτευχθεί η μείωση της τιμής του βιβλίου. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η ενιαία τιμή διατηρεί και προστατεύει τη μέγιστη έκπτωση από τους εκδοτικούς οίκους και τα βιβλιοπωλεία στο 10% και δεν επιτρέπει την αύξηση των τιμών. Διαφορετικά, θα μπορούσαν για παράδειγμα, οι εκδόσεις Ψυχογιός να βάλουν 40% έκπτωση για αγορά βιβλίων από τα κεντρικά. Είναι σίγουρο πως αυτή η κίνηση θα είχε καταστροφικές συνέπειες για βιβλιοπωλεία που αγοράζουν τα βιβλία μεγάλων εκδοτικών οίκων. Κατανοείτε λοιπόν για ποιον λόγο πρέπει να διατηρηθεί η ενιαία τιμή».

Ο Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (στο οποίο περνάνε οι δράσεις και τα προγράμματα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου -ΕΚΕΒΙ) δηλώνει στο ΑΠΕ– ΜΠΕ: «Σκοπός μας είναι η προστασία του βιβλίου ως παράγοντα πολιτισμού και σε καμιά περίπτωση δεν επιθυμούμε την κατάργηση της ενιαίας τιμής. Η ενιαία τιμή είναι αποφασιστικός παράγοντας για τον χώρο του ελληνικού βιβλίου. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί είναι τα έργα και οι συγγραφείς και όχι οι τιμές των βιβλίων. Το βιβλίο είναι κυρίως πολιτιστικό αγαθό και όχι αντικείμενο εμπορίου».

Τα e-readers (ηλεκτρονικοί αναγνώστες) και τα e-books (ηλεκτρονικά βιβλία) έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην Ελλάδα από το 2010, αν και δεν είναι τόσο διαδεδομένα. Οι αναγνώστες μπορούν από μια «ταμπλέτα» να διαβάζουν τα αγαπημένα τους βιβλία όπου και αν βρίσκονται, ενώ η αγορά από το ίντερνετ σε ψηφιακή μορφή τα καθιστά πιο εύκολα στην αγορά και στην μεταφορά. Βέβαια όλη η διαδικασία ψηφιοποίησης προκαλεί πολλά ερωτήματα, όπως αυτό της καταπολέμησης της πειρατείας, η οποία ανθεί.

Το νέο αυτό καθεστώς οδηγεί πολλούς ανερχόμενους συγγραφείς στην αυτοέκδοση, αφού έχουν τη δυνατότητα να ανεβάζουν δωρεάν υλικό ή ακόμα και όλο το βιβλίο τους σε ιστοσελίδες, αποσκοπώντας σε donations (δωρεές) από τους αναγνώστες.

«Η τεχνολογία προχωρά και πρέπει να την ακολουθούμε και να μη τη φοβόμαστε. Το γεγονός ότι πολλοί συγγραφείς οδηγούνται στην αυτοέκδοση μόνο ως αρνητικό δεν μπορούμε να το πάρουμε, καθώς όλο και περισσότερος κόσμος ασχολείται με τη συγγραφή και την ανάγνωση βιβλίων. Η πειρατεία μπορεί να αντιμετωπιστεί και δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει» δηλώνει ο κ. Σταθάτος.

Με αυτήν τη γνώμη συμφωνεί και ο Χάρης Ψυχογιός ο οποίος αναφέρει ότι «με τον φόβο των πειρατών δεν μπορούμε να μην αναπτυχθούμε. Αντιθέτως πρέπει να επιδιώξουμε λύσεις. Η στροφή προς τους ηλεκτρονικούς αναγνώστες παρατηρείται κυρίως στην Αμερική, όπου λόγω της κατάργησης της ενιαίας τιμής, τα βιβλιοπωλεία είναι πιο δυσεύρετα από ό,τι στην Ευρώπη. Βέβαια τα τελευταία δύο χρόνια η χρήση τους αυξάνεται και στις ευρωπαϊκές χώρες».

Ο Αλέξανδρος, φοιτητής στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών στο Ναύπλιο, ως αναγνώστης, δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο: «Λατρεύω τα e- readers γιατί είναι πιο εύκολα στη μεταφορά και μπορείς να βρεις πιο εύκολα τα βιβλία που θες να διαβάσεις. Συνήθως βιβλία αγοράζω από το ίντερνετ, αλλά πολλές φορές πηγαίνω σε βιβλιοπωλεία και σε παζάρια. Πιστεύω πως η κατάργηση της ενιαίας τιμής θα έχει αρνητικές συνέπειες. Το βιβλίο πρέπει να προστατευτεί και να προαχθεί σε όλες τις μορφές του. Όπως χρειαζόμαστε τα μπεστ σέλερς, έτσι θέλουμε και τα επιστημονικά βιβλία».

Από την άλλη, η Ελευθερία, απόφοιτος του τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αναφέρει: «Πάντα προτιμώ τα έντυπα βιβλία και ποτέ δεν με ενδιέφεραν τα ηλεκτρονικά. Είναι βέβαιο πως με την κατάργηση της ενιαίας τιμής τα μικρά βιβλιοπωλεία θα κλείσουν. Σχετικά με την αγορά, ίσως οι τιμές μειωθούν και αυτό αποτελέσει όφελος για το αναγνωστικό κοινό. Το αρνητικό θα είναι η χαμηλή ποιότητα των βιβλίων. Προτιμώ πάντοτε τα ελληνικά βιβλιοπωλεία και ποτέ δεν έχω αγοράζει βιβλίο από το ίντερνετ».

«Πιστεύω πως η ενιαία τιμή πρέπει να διατηρηθεί και οι εκδοτικοί οίκοι θα μπορούσαν να δώσουν μια λύση για τις υψηλές τιμές, καθιερώνοντας εκπτώσεις σε περίπτωση που αγοράζονται πολλά βιβλία μαζί. Είμαι επιφυλακτικός για το ηλεκτρονικό βιβλίο και συνήθως αγόραζα βιβλία από βιβλιοπωλεία. Ξεκίνησα να στρέφομαι προς το διαδίκτυο όταν πήγα στο εξωτερικό» δηλώνει ο Βασίλης που κάνει το μεταπτυχιακό του στο Βερολίνο.