ΑΥΣΤΡΟΒΑΛΚΑΝΙΑ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΟΔΥΝΗΣ ΤΟΥ ΘΕΣΠΡΩΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΖΩΡΤΖΗ

Γράφει ο Δημήτρης Παπαδόπουλος*

Ο Γιάννης Τζώρτζης είναι ένας από εκείνους που μελέτησαν αλλά και πόνεσαν πολύ τα Βαλκάνια. Εχοντας ζήσει επί τόπου τη λαίλαπα των βάρβαρων αεροπορικών επιδρομών του 1999 και τις τραγικές συνέπειες της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας, επιχειρεί να εντοπίσει τα ιστορικά και πραγματικά αίτια που οδήγησαν στην γιουγκοσλαβική κρίση. Ιδιαίτερα σημαντική όμως είναι η αναδρομή που κάνει στα βάθη του ιστορικού χρόνου, προκειμένου να τεκμηριώσει αναλυτικά τη συμβίωση των Νοτιοσλάβων στα Βαλκάνια και τη συνύπαρξή τους με τους γείτονες λαούς που συνάντησαν εκεί. Το ίδιο ισχύει κι όσον αφορά στην αντιμετώπιση των επεκτατισμών που διασταυρώνονταν εκεί λεηλατώντας ότι είχαν δημιουργήσει οι άνθρωποι στη Χερσόνησο του Αίμου. Οι εκάστοτε επικυρίαρχοι όμως είχαν επινοήσει νωρίς την τέχνη του «διαίρει και βασίλευε» σπέρνοντας το μικρόβιο της ενδοσλαβικής αντιπαλότητας ανάμεσα στις εθνότητες. Αυτό εμφανίζεται παραστατικά και στη βάση νέων στοιχείων στο έργο του Γιάννη Τζώρτζη, ο οποίος αφιέρωσε αρκετά χρόνια για έρευνα και καταγραφή των εξελίξεων, αναλύσεων και την αναγωγή των πολιτικών συμπερασμάτων του.Το έργο τουΗπειρώτη δημοσιογράφου δεν φέρει καθόλου τυχαία τον τίτλο «Αυστροβαλκάνια» καθώς η συνολική ανάλυση επικεντρώνεται στην μοναρχική επικυριαρχία που ήταν η τελευταία αλλά και μοιραία όχι μόνο για τη βαλκανική Χερσόνησο αλλά και τον κόσμο ολόκληρο. Εκείνο που ο Γιάννης Τζώρτζης κατονομάζει σαν «κατάρα του Σεραγέβου» αναφέρεται στην ύπουλη αφορμή για τον μεγάλο πόλεμο των αρχών του περασμένου αιώνα. Κι΄ως γνωστόν στην ιστορία οι αφορμές δεν έχουν καμμιά σχέση με τα αίτια πολέμων και κρίσεων. Το ίδιο ισχύει κι ως προς τα αίτια της γιουγκοσλαβικής κρίσης που οδήγησε σε έναν ακόμα πόλεμο επί ευρωπαϊκού εδαφους. Η Γιουγκοσλαβία, μια πρώτη ιστορική συνένωση λαών της Βαλκανικής που αναδείχθηκε σε μια παγκόσμιου βεληνεκούς περιφερειακή δύναμη μπορούσε αναμφίβολλα να υπάρχει και μετά το θάνατο του ιδρυτή και εγγυητή της στρατάρχη Τίτο. Αυτό ήταν όμως που προσέκρουε για χρόνια στα σχέδια των μεγάλων, οι οποίοι επωφελήθηκαν ακριβώς από τον τυχοδωκτισμό ορισμένων τιτοϊκών επιγόνων για να πετύχουν τους δόλιους στόχους τους.Με τη δημοσίευση του έργου του «Αυστροβαλκάνια», ο Γιάννης Τζώρτζης παρουσιάζει ένα βαλκανικό οδοιπορικό μιας δεκαετίας, ένα χρονικό οδύνης για τον ίδιο που τον οδηγεί μέσα από τα σκιερά τοπία των δρώμενων στην αναζήτηση των βαθύτερων αιτίων του βαλκανικού δράματος. Η βαλκανική του ψυχολογία και ομολογία τον οδήγησε στην καταγραφή μιας τόσο επώδυνης οδοιπορίας, η οποία καταλήγει στην ανάδειξη των μεταγιουγκοσλαβικών όψεων εξάρτησης και υπανάπτυξης. Σε καταστάσεις δηλαδή που ταλαιπωρούσαν σε χαλεπούς καιρούς τους λαούς και όλες τις βαλκανικές εθνότητες. Κι΄ύστερα απ’ όλα τούτα, κάποιοι βάλθηκαν να αποβαλκανίσουν τα ίδια τα Βαλκάνια. Με την ύπουλη μέθοδο του εκσυγχρονιστικού, λεγόμενου, εξευρωπαϊσμού. Τα Βαλκάνια μολαταύτα αντιστέκονται, καθώς όπως γράφει οΘεσπρωτός Τζώρτζης, η βαλκανική αντίσταση είναι έμφυτη και προσελάμβανε ανέκαθεν εθνοϊδεολογικές διαστάσεις.
*Μέλος της παράταξης «Ενότητα Πολιτών-Νέα Γιάννενα»